درماتیت سبورئیک یک بیماری التهابی مزمن است که مناطقی از سر و تنه را که غده چربی در آن بیشتر برجسته است، تحت تأثیر قرار می‌دهد. مخمرهای لیپوفیل از جنس مالاسزیا و همچنین عوامل ژنتیکی، محیطی و بهداشتی عمومی در بروز این اختلال نقش دارند. سبوره پوست سر از شوره نرم خفیف تا مقیاس متراکم، منتشر و چسبنده متفاوت است. سبوره صورت و تنه با مقیاس پودری یا چربی در چین‌های پوست و در امتداد حاشیه مو مشخص می‌شود. گزینه‌های درمانی شامل استفاده از سلنیوم سولفید، پیریتیون روی یا شامپوهای حاوی کتوکونازول، کرم موضعی کتوکونازول یا محلول تربینافین، سولفات استامید سدیم موضعی و کورتیکواستروئیدهای موضعی است.
درماتیت سبورئیک چیست؟
درماتیت سبورئیک، همچنین به عنوان سبورئیک درماتیت نیز شناخته می‌شود، یک بیماری پوستی بسیار شایع است که باعث قرمزی، لکه‌های پوسته ای و شوره سر می‌شود. این بیماری غالباً پوست سر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما همچنین می‌تواند در مناطق چرب بدن، مانند صورت، بالای سینه و پشت نیز ایجاد شود. وقتی نوزادان به این بیماری مبتلا می‌شوند، به عنوان کریپ کپ شناخته می‌شود و به طور معمول در چند هفته اول زندگی ایجاد می‌شود و به تدریج طی چند هفته یا چند ماه از بین می‌رود.
علت دقیق درماتیت سبورئیک مشخص نیست. با این حال، پزشکان معتقدند دو عامل اصلی وجود دارد که می‌تواند در پیشرفت این بیماری نقش داشته باشد. اولین عامل تولید بیش از حد چربی است. مقدار بیش از حد چربی در پوست ممکن است به عنوان یک ماده تحریک کننده عمل کرده و باعث قرمز و چرب شدن پوست شود. دومین عامل موثر مالاسزیا است که نوعی قارچ است که به طور طبیعی در چربی‌های پوست یافت می‌شود. گاهی اوقات می‌تواند به طور غیر طبیعی رشد کند و باعث ترشح بیش از حد معمول چربی در پوست شود. افزایش تولید چربی می‌تواند منجر به درماتیت سبورئیک شود.
این وضعیت همچنین ممکن است در نوزادان به دلیل تغییرات هورمونی که در مادر در طول بارداری رخ می‌دهد، ایجاد شود. اعتقاد بر این است که سطح هورمون نوسان دهنده غدد چربی نوزاد را تحریک می‌کند و منجر به تولید بیش از حد چربی می‌شود که ممکن است پوست را تحریک کند.
درماتیت سبورئیک یک بیماری پوستی طولانی مدت است که نیاز به درمان مداوم دارد. با این حال، ایجاد یک روال مناسب مراقبت از پوست و یادگیری شناختن و از بین بردن عوامل محرک می‌تواند به شما در مدیریت موثر بیماری کمک کند.
علائم درماتیت سبورئیک چیست؟
علائم درماتیت سبورئیک اغلب با عوامل مختلفی از جمله استرس، تغییر فصل و مصرف زیاد الکل تشدید می‌شود. انواع علائم ایجاد شده در افراد مختلف متفاوت است. همچنین ممکن است علائم در قسمت‌های مختلف بدن رخ دهد.
مناطق تحت تأثیر
درماتیت سبورئیک تمایل دارد در مناطق پر چرب بدن ایجاد شود. این وضعیت غالباً پوست سر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما ممکن است در مناطق زیر نیز بروز کند:
• در گوش و اطراف آن
• روی ابروها
• بر روی بینی
• در پشت
• در قسمت بالای سینه
ظاهر
درماتیت سبورئیک ظاهر مشخص و مجموعه ای از علائم دارد:
• پوست تکه‌های پوسته پوسته ای ایجاد می‌کند که مانند پودر هستند. تکه‌ها ممکن است به رنگ سفید یا مایل به زرد باشند. این مشکل معمولاً به عنوان شوره شناخته می‌شود. ممکن است در پوست سر، مو، ابرو یا ریش ایجاد شود.
• پوست در ناحیه آسیب دیده تمایل به چرب بودن بیش از حد دارد.
• ممکن است پوست ناحیه آسیب دیده قرمز باشد.
• ممکن است پوست در ناحیه آسیب دیده خارش داشته باشد.
• ممکن است ریزش مو در ناحیه آسیب دیده رخ دهد.
چه کسانی در معرض درماتیت سبورئیک است؟
پزشکان دقیقاً مطمئن نیستند که چرا بعضی از افراد دچار درماتیت سبوریک می‌شوند در حالی که دیگران این مشکل را ندارند. با این حال، به نظر می‌رسد اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده به آن مبتلا شود، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد.
سایر عواملی که فکر می‌کنند خطر را افزایش می‌دهند عبارتند از:
• چاقی
• خستگی
• مراقبت ضعیف از پوست
• استرس
• عوامل محیطی مانند آلودگی
• وجود سایر مشکلات پوستی مانند آکنه
• استفاده از برخی محصولات مراقبت از پوست، به ویژه محصولات حاوی الکل
• برخی شرایط پزشکی مانند سکته مغزی، اچ آی وی یا بیماری پارکینسون
چگونه درماتیت سبورئیک تشخیص داده می‌شود؟
علائم درماتیت سبورئیک شبیه سایر بیماری‌های پوستی از جمله روزاسه و پسوریازیس است. برای تشخیص دقیق، پزشک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و مناطق آسیب دیده را به دقت بررسی می‌کند. آن‌ها همچنین از شما در مورد علائم شما، از جمله زمان شروع و تعداد دفعات بروز آن‌ها، سوال می‌کنند.
همچنین ممکن است پزشک قبل از تشخیص بخواهد بیوپسی انجام دهد. در طی این روش، پزشک سلول‌های پوست را از ناحیه آسیب دیده می‌تراشد. سپس این نمونه‌ها برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می‌شود. نتایج کمک می‌کند تا سایر شرایطی را که ممکن است باعث علائم شما شوند رد کنید.
چگونه می‌توان درماتیت سبورئیک را در خانه درمان کرد؟
پزشک شما احتمالاً توصیه می‌کند قبل از در نظر گرفتن درمان‌های پزشکی، درمان‌های خانگی را امتحان کنید. از شامپوهای شوره سر اغلب برای درمان درماتیت سبورئیک در پوست سر استفاده می‌شود. برای دستیابی به نتایج معمولاً باید هر روز از آن‌ها استفاده شود. اطمینان حاصل کنید که تمام دستورالعمل‌های موجود در بطری را به دقت دنبال کنید.
سایر درمان‌های خانگی که ممکن است به شما در مدیریت درماتیت سبورئیک کمک کنند عبارتند از:
• استفاده از کرم‌های ضد قارچ و ضد خارش بدون نسخه (OTC)
• با استفاده از صابون و مواد شوینده ضد آلرژی
• صابون و شامپو را کاملاً روی پوست و پوست سر شستشو دهید
• تراشیدن سبیل یا ریش
• برای جلوگیری از تحریک پوست، لباس نخی گشاد بپوشید
درماتیت سبورئیک چگونه درمان می‌شود؟
اگر علائم شما با داروهای خانگی ذکر شده بهبود نیافت ، در مورد آزمایشات زیر با پزشک خود صحبت کنید:
• شامپوها و پمادهای قوی تر برای درماتیت سبورئیک حاوی هیدروکورتیزون، فلوسینولون یا دزونید که نیاز به تجویز پزشک دارند. این داروها می‌توانند مستقیماً در ناحیه آسیب دیده استفاده شوند. گرچه این داروها در درمان درماتیت سبورئیک بسیار موثر هستند، اما در صورت استفاده طولانی مدت ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند.
• در بعضی موارد، ممکن است داروی ضد قارچی به نام تربینافین تجویز شود. با این حال، این دارو معمولاً توصیه نمی‌شود زیرا می‌تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند، از جمله واکنش‌های آلرژیک و مشکلات کبدی.
• مترونیدازول نوع دیگری از درمان است که می‌تواند با مبارزه با باکتری‌ها علائم را تسکین دهد. به دو صورت کرم و ژل وجود دارد. این دارو را می‌توان یک یا دو بار در روز روی پوست قرار داد تا زمانی که علائم بهبود یابد.
• پزشک می‌تواند برای کمک به مدیریت علائم درماتیت سبورئیک از ترکیبی از پسورالن و نور درمانی استفاده کند. پسورالن ممکن است از طریق دهان مصرف شود یا مستقیماً بر روی پوست قرار گیرد. پس از بلع یا استفاده از پسورالن، ناحیه پوست آسیب دیده برای مدت کوتاهی در معرض نور ماورا بنفش قرار می‌گیرد.
درمان کریپ کپ
کریپ کپ معمولاً به درمان پزشکی نیاز ندارد. اغلب در طی شش ماه بدون معالجه پزشکی از بین می‌رود. در ضمن، می‌توانید برای کمک به مدیریت علائم کودک خود، برنامه روزانه زیر را امتحان کنید:
- با ماساژ دادن پوست سر کودک یا استفاده از برس های نرم، تکه‌های پوسته ای را شل کنید.
- موهای کودک خود را با یک شامپوی ملایم بشویید.
- مو و پوست سر را کاملاً بشویید.
- موهای کودک خود را با یک برس تمیز و نرم، مسواک بزنید.
اگر شل شدن و شستن شوره‌ها مشکل است، قبل از شامپو پوست سر کودک خود را با روغن زیتون ماساژ دهید.
قبل از استفاده از کورتیزون OTC یا کرم ضد قارچ حتماً با پزشک کودک خود مشورت کنید. بعضی از آن‌ها ممکن است برای نوزادان سمی باشند، زیرا از طریق پوست جذب می‌شوند. شامپوهای شوره سر که حاوی اسید سالیسیلیک هستند نیز معمولاً برای نوزادان توصیه نمی‌شوند.
چه زمانی باید به پزشک خود مراجعه کنید؟
همه موارد درماتیت سبورئیک فقط با استفاده از شامپوهای شوره سر OTC قابل کنترل نیست. از داروهای خوراکی، شامپوهای تجویز شده و کرم‌ها یا ژل های دارویی برای پوست سر و سایر نواحی بدن می‌توان برای علائم شدید و موارد جدی استفاده کرد.
به طور کلی، اگر موارد زیر را امتحان کرده اید و ولی نتیجه قابل قبولی دریافت نکرده اید باید به یک پزشک متخصص مراجعه فرمایید:
با استفاده از شامپوی معمولی شوره سر مشکل شما حل نمی‌شود
- مناطقی در پوست خود داشته باشید که به شدت قرمز هستند
- مناطقی داشته باشید که بسیار دردناک هستند
- مناطقی داشته باشید که چرک تولید می‌کنند، مایعات را تخلیه می‌کنند یا پوسته پوسته می‌شوند
- ناراحتی قابل توجهی را تجربه می‌کنید و معتقدید که ممکن است مداخله پزشکی لازم باشد
در صورت شدید بودن یا ادامه یافتن علائم کریپ کپ، همچنین باید با پزشک کودک خود تماس بگیرید. آن‌ها ممکن است برخی از شامپوها یا لوسیون های دارویی را توصیه کنند.
چشم انداز افراد مبتلا به درماتیت سبورئیک چیست؟
درماتیت سبورئیک یک بیماری طولانی مدت است، بنابراین شما باید تا پایان عمر در برخی از سطوح مختلف با آن کنار بیایید. شما ممکن است دوره‌های طولانی را طی کنید که علائم آن کم یا زیاد باشد. همچنین احتمالاً شعله ور شدن علائم را تجربه خواهید کرد، دوره‌هایی که علائم شدیدتر می‌شوند.
با گذشت زمان، می‌توانید روال مراقبت از پوست را پیدا کنید که برای شما مناسب باشد و تأثیر شرایط را به حداقل برساند. یادگیری شناختن و از بین بردن عوامل محرک نیز می‌تواند به شما کمک کند تا درماتیت سبورئیک را به طور موثر مدیریت کنید. این بیماری به هیچ بیماری جدی پزشکی یا سایر عوارض منجر نمی‌شود.
کریپ کپ معمولاً در طی شش ماه بدون درمان از بین می‌رود.
