بوتاکس (یا دیسپورت، زئومین یا میوبلاک) همگی از یک سم عصبی موسوم به بوتولینوم گرفته میشوند. بوتولینوم از یک باکتری با نام کلوستریدیوم بوتولینوم تولید میشود. این باکتری در محیط طبیعی نیز زندگی میکند و معمولاً خطری برای جان انسانها ندارد. از مقادیر بسیار کم بوتولینوم در صنعت زیبایی و پزشکی برای درمان خطوط ریز و چروک و همچنین بیماریهای خاص عضلات استفاده میشود.
بوتاکس چطور خطوط ریز و چروک را درمان میکند؟
هنگامی که بوتاکس به عضلهای تزریق میشود، توانایی انقباض آن عضله را کاملاً یا نسبتاً متوقف میکند. هنگامی که عضله کمتر از قبل منقبض شود، پوست اطراف آن عضله نیز کمتر دچار چین و چروک یا کشیدگی میشود. وقتی پوست دچار چین و چروک یا کشیدگی نشود، خطوط ریز و چروک نیز از بین رفته و هرگونه تشدید یا انبساط آن خطوط ریز و چروک نیز از بین خواهد رفت. به مرور زمان هرگونه چروک موجود روی پوست کاهش یافته و حتی از بین میرود.
چه نوعی از خطوط ریز و چروک را میتوان با بوتاکس درمان کرد؟
متداولترین انواع خطوط ریز و چروکی که با فیلرهای پوستی درمان میشوند عبارتند از: چروک پنجه کلاغی دور چشم، چروک پیشانی ، خط اخم و خطوط خرگوشی روی بینی.
چگونه باید برای تزریق بوتاکس آماده شد؟
پیش از تزریق فیلر پوستی شخص میتواند تا حد زیادی زندگی طبیعی خود را پی گرفته و فعالیتهای روزمره خود را انجام دهد. ولی پزشکان توصیه میکنند که در ارتباط با چند مورد باید از انجام آنها خودداری شود. اولاً باید حداقل 3 روز پیش از درمان از مصرف مسکّن خودداری شود. در این سه روز، شخص نباید داروهای ضد التهاب (و سایر داروهای رقیق کننده خون) را نیز مصرف نماید. دلیل آن نیز وجود عامل رقیق کننده خون در تمام این داروهاست. اگر این داروها پیش از درمان بوتاکس مصرف شوند، باعث بروز کبودی در اطراف ناحیه تزریق خواهند شد.
از چه نوع بیحسی استفاده میشود؟
اکثر بیماران میگویند که نیازی به بیهوشی یا بیحسی نداشتهاند زیرا سوزن تزریق بوتاکس بسیار نازک است. اگرچه برخی از بیماران ترجیح میدهند که 30 دقیقه پیش از درمان اندکی یخ روی ناحیه تزریق بگذارند یا از پماد مسکّن استفاده کنند. این کار کاملاً حس خفیف سوزش را که بخاطر تزریق سوزن در حین درمان ایجاد میشود از بین خواهد برد.
در حین درمان باید چه انتظاری داشت؟
بیمار و پزشک ابتدا باید درباره نوع درمان با هم صحبت کنند. میتوانید در این جلسه سوالات خود را از پزشک بپرسید و پزشک تنها زمانی درمان را شروع میکند که شما کاملاً احساس راحتی کنید. درمانهای بوتاکس و دیسپورت درمانهای دقیقی هستند که باید با دقت زیاد انجام شوند تا نتایج موفقی در پی داشته باشند. در این جلسه معاینه کاملی از صورت بیمار در حال استراحت گرفته شده و سپس چند حرکت مختلف صورت انجام میشود مثل بالا بردن ابروها، لوچ کردن چشمها و حتی ادا درآوردن. در حالیکه پزشک عمق و محل چروک را اندازهگیری میکند، به گونهای درمان طرح ریزی خواهد شد که تقارن صورت حفظ شود. این ارزیابی به بیمار نیز کمک میکند تا با دید بازتری درباره مقدار سمی که برای هر ناحیه استفاده میشود تصمیم بگیرد. ضمناً شاید بیمار به این نتیجه برسد که استفاده از فیلر بهتر خواهد بود. پس از گرفتن تصمیم درباره نتیجهای که به دنبال آن هستید، عضلاتی که در آن نواحی مدنظر شما قرار دارند شناسایی میشوند. بعد از آماده شدن بیمار، وی روی یک تخت راحت دراز میکشد. سپس آن بخشی از صورت که قرار است درمان روی آن انجام شود کاملاً تمیز خواهد شد. سپس پزشک یک پماد بیحس کننده را در محلهای تزریق بوتاکس میمالد. این پماد هرگونه ناراحتی را بیحس کرده و از بین میبرد. پس از اثر کردن پماد بیحسی (معمولاً پس از 20 الی 30 دقیقه) پزشک بوتاکس را به نحوی مدنظر برای درمان، تزریق میکند. (معمولاً بین یک تا سه تزریق در هر محل انجام میشود.)
درمان چند مدت طول خواهد کشید؟
تمام درمان، از لحظهای که بیمار به داخل مطب آمده تا زمانی از مطب خارج خواهد شد حدوداً بین یک الی دو ساعت طول میکشد که به گستره درمان بستگی دارد.
آیا درمان با درد همراه است؟
در این درمان از سوزن برای تزریق بوتاکس به زیر پوست استفاده میشود که در نتیجه باعث ناراحتی و درد خواهد شد. هرچند، میتوانید از پزشک بخواهید تا از پماد بیحس کننده برای شما استفاده شود، با این کار بیشتر احساس ناراحتی از بین خواهد رفت.
نتایج درمان چه زمانی قابل مشاهده خواهد بود؟
بطور متوسط میتوان پس از 1 الی 3 روز نتایج درمان را دید. تا این مدت خطوط ریز و چروک دیگر عمق نخواهند یافت و همچنین صافتر خواهند شد.
نتایج بوتاکس چند مدت دوام خواهد یافت؟
نتایج تزریق بوتاکس معمولاً بین 4 الی 6 ماه دوام خواهد داشت. پس از این مدت، عضلات مجدداً فعالیت خود را باز پس خواهند یافت. اگر از ظاهر جدید خود راضی باشید و بخواهید تغییرات حاصله از درمان اولیه باقی بماند، پس باید 2 الی 3 بار در سال درمان را تکرار کنید. ضمناً با تکرار درمان، در بسیاری از موارد نیاز به تزریق چند باره نیز کاهش خواهد یافت.
آیا تزریق بوتاکس عوارض جانبی دارد؟
در اکثر موارد هیچگونه عوارض جانبی مشاهده نمیشود. و در برخی موارد عوارض جانبی وجود خواهد داشت. این عوارض عبارتند از کبودی، قرمزی یا ورم در محل تزریق بوتاکس. در موارد بسیار نادر دیده شده که بیمار دچار خونریزی، درد، تب، سرفه، گلودرد، آبریزش بینی، علائم انفلوآنزا، سرگیجه یا خواب آلودگی نیز شده است.
آیا تزریق بوتاکس بیخطر است؟
بوتاکس سمی بسیار قوی حتی در دوزهای پایین است. البته دوزی که به بیمار تزریق میشود بیشتر حاوی آب نمک است و صرفاً مقدار کمی سم رقیق شده در آن وجود دارد. بوتاکس اگر توسط یک پزشک مجرب و متخصص انجام شود بسیار ایمن است. بوتاکس تحت آزمایشات بسیار زیادی قرار گرفته و در حدود 100 کشور مورد تأیید است.
آیا میتوان بعد از درمان صورت خود را حرکت داد؟
بله، میتوان صورت را حرکت داد. ولی عضلات موضعی که تزریق بوتاکس را دریافت کردهاند، کاملاً یا نسبتاً ریلکس میشوند، به عبارت دیگر حرکت این عضلات کاهش خواهد یافت. اما سایر نقاط صورت همچون سابق حرکت خواهند کرد.
آیا درمان بوتاکس ظاهری طبیعی دارد؟
اگر تزریق بوتاکس توسط یک متخصص مجرب انجام شود، درمان تأثیری بر ظاهر طبیعی صورت نخواهد داشت. البته قدرت حرکت دادن بخشهایی از صورت از دست خواهد رفت ولی این امر باعث بهبود ظاهر شخص شده و ظاهری غیرطبیعی نخواهد داشت. ضمناً هرگونه ورم یا قرمزی بعد از تزریق نیز بعد از مدت کوتاهی فروکش کرده و در عرض چند کاملاً برطرف خواهد شد.
چگونه میتوان از عروسکی شدن صورت بعد از تزریق بوتاکس جلوگیری کرد؟
اگر برای تزریق به یک متخصص مجرب مراجعه کنید، صورت شما عروسکی نخواهد شد.
بوتاکس برای چه کسانی مناسب است؟
بوتاکس برای تمام کسانی که میخواهند ظاهر خطوط ریز و چروک صورت خود را کاهش دهند مناسب است. اکثر کسانی که به دنبال درمان بوتاکس هستند بین 30 الی 70 سال سن دارند و اکثریت بیماران را نیز خانمها تشکیل میدهند. ولی تعداد بیماران مرد نیز به سرعت در حال افزایش است.
پس از درمان بوتاکس چه اتفاقی میافتد؟
بعد از تزریق بوتاکس دوران نقاهت وجود ندارد . اکثر افراد میتوانند پس از تزریق بوتاکس زندگی طبیعی خود را از سر بگیرند. ولی توصیه میشود که تا حداقل سه روز پس از تزریق بوتاکس محل تزریق را نمالید و ماساژ ندهید. همچنین توصیه میشود که از تمرینات ورزشی پرفشار به مدت سه روز پس از درمان خودداری کنید تا بوتاکس تزریق شده در همان محل تزریق باقی بماند. ضمناً پزشکان توصیه میکنند که تا سه روز پس از تزریق بوتاکس از مصرف هرگونه داروی رقیق کننده خون مثل آسپرین خودداری شود تا احتمال هرگونه کبودی کاهش یابد.
آیا بوتاکس میتواند تعریق بیش از حد را درمان کند؟
بوتاکس دارای تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان تعریق بیش از حد است. اگر بوتاکس در ناحیه زیر بغل، کف دست یا کف پا تزریق شود، سم تزریق شده به همان شیوهای که موجب توقف انقباضات عضلات میشود باعث غیرفعال غدد تعریق نیز خواهد شد.
آیا بوتاکس میتواند باعث آکنه شود؟
اکثر افراد بعد از تزریق بوتاکس شاهد بهبودی در پوست و منافذ پوستی خود خواهند بود. بوتاکس منافذ پوستی را میبندد و ظاهری صاف به پوست خواهد داد. در موارد بسیار نادر ممکن است شخص پس از تزریق بوتاکس دچار حمله آکنه شود ولی این مورد به احتمال زیاد در نتیجه حساسیت نشان دادن بدن به ماده تمیز کننده (الکل یا کلروهگزیداین) است نه بخاطر تزریق بوتاکس.
چه موادی در بوتاکس وجود دارد؟
سم بوتولینوم، آب نمک و پروتئین انسانی آلبومین (پروتئینی که با مقادیر بسیار زیاد در خون انسان وجود دارد). به خاطر وجود آلبومین است که از بیمار پرسیده میشود آیا به تخم مرغ حساسیت دارد و یا تا به حال به واکسنی واکنش آلرژی نشان داده است یا خیر. زیرا در این مواد نیز آلبومین وجود دارد.
آیا ممکن است شخص به تزریق بوتاکس مقاوم شود؟
یک تحقیق گسترده که بر بیش از 2200 نفر انجام شد نشان میدهد که تنها بدن 0.0049 درصد افراد علیه بوتاکس آنتی بادی ترشح میکند و تنها 0.0013 در برابر بوتاکس مقاوم میشوند. پس جواب کوتاه به این سوال مثبت ولی احتمال آن بسیار ضعیف است. اگر تزریق بوتاکس را قبلاً امتحان کرده و نتایج دلخواه خود را به دست نیاوردهاید، این احتمال وجود دارد که شکست درمان بخاطر دوز یا تکنیک تزریق بوده باشد. ضمناً میتوان از درمانهای دیگری مثل زئومین بهره گرفت تا مطمئن شد که آیا تأثیر آن درمان برای شما بیشتر است یا خیر.
آیا کسانی که رژیم غذایی ویگن (گیاهخواری) دارند نیز میتوانند از بوتاکس بهره ببرند؟
اساساً بوتاکس ویگن نیست، زیرا در آن از آلبومین انسانی استفاده شده است. ولی آلبومین موجود در بوتاکس از یک داوطلب گرفته شده که با رضایت شخصی آن را برای تولید بوتاکس اهدا کرده است و به همین خاطر این مسئله به عقاید شخصی و مذهبی بیمار بستگی دارد.
چه تفاوتی بین بوتاکس و فیلر پوستی است؟
بوتاکس مستقیماً بر عضلات اثر میگذارد و خطوط ظریف را از بین میبرد. از فیلرها یا ژلها برای جایگزین کردن حجم از دست رفته و کاهش نمود چروک عمیق و خطوط استفاده میشود.
هزینه تزریق بوتاکس چقدر خواهد بود؟
برای تزریق بوتاکس تنها باید به متخصصین مجربی مراجعه کرد که تکنولوژی درست و امکانات متناسب با تزریق بوتاکس را داشته باشند. اگر این شرایط وجود داشته باشد، هزینه یک بار تزریق بوتاکس بسته به نوع برند بوتاکس (بوتولینوم) تزریق شده متفاوت خواهد بود.
چه سنی برای تزریق زیبایی خیلی کم است؟
غضله و حرکات صورت هر شخص منحصر به فرد است. بهترین سن برای دریافت بوتاکس تزریقی زمانی است که شخص روی پوست خود خطوط ظریفی را که در اثر کار کشیدن بیش از حد از صورت ایجاد شده ببیند. اگر شما نیز از جمله کسانی هستید که بیش از حد از صورت، ابروها یا چشمهای خود در طول روز کار میکشید، بهتر است از سنین جوانی مثلاً 25 سالگی به فکر تزریق بوتاکس باشید تا از ایجاد چروک روی پوست جلوگیری نمایید. برخی از زنانی که در حین حرف زدن “از چشمهای خود استفاده نمیکنند” و زیاد از صورت خود کار نمیکشند میتوانند این درمان را در سنین بالاتری انجام دهند. اکثر پزشکان توصیه میکنند درمان بین سنین 25 تا 30 سالگی انجام شود.
هر چند بار باید بوتاکس، دیسپورت یا زئومین را انجام داد؟
تزریق بوتاکس باید حداقل سه الی چهار بار در سال تکرار شود تا بهترین نتایج به دست آید. در بهترین حالت، تزریق بوتاکس باید زمانی انجام شود که هنوز اثرات تزریق قبلی روی پوست کاملاً از بین نرفته است. هدف از این کار تضعیف دائمی بافت مدنظر است. به همین خاطر پزشکان بیمار را ترغیب میکنند تا پیش از درمان جلسات آینده درمانی را برنامه ریزی کند تا وقفه زیادی بین دو تزریق ایجاد نشود و عضلات قدرت خود باز نیابند. هدف کلی از درمان ضعیف و ضعیفتر کردن عضلات است به گونهای که تا جای ممکن دیگر نتوانند چروک ایجاد کنند. تزریق بوتاکس برای یک بار در سال بهتر است از تزریق نکردن آن است. دو بار در سال بهتر از یک بار تزریق در سال است. ولی در بهترین حالت و برای گرفتن بهترین نتایج، باید سه الی چهار بار در سال تزریق بوتاکس انجام داد.