تاریخ 21 آبان 1402
هنگامی که منافذ پوست با سلول‌های مرده پوست و چربی مسدود می‌شود، آکنه یا همان جوش ایجاد می‌شود. نتیجه این امر، ظاهر شدن جوش‌های سرسیاه و جوش‌های سرسفید می‌باشد. باکتری‌هایی به نام Propionibacterium acnes نیز در التهاب پوست نقش دارند که منجر به بروز برجستگی‌های قرمز رنگ و مشخصی از جوش می‌شود.
به دلایل مختلف، برخی مناطق از صورت ممکن است بیشتر در معرض جوش و آکنه قرار داشته باشند؛ اما آیا این دوباره برگشت مجدد جوش در نقاط دیگری از صورت شما است و آیا این نشانه‌ی چیزی است؟
نقشه‌کشی برای صورت از طب باستان چینی و طب سنتی هندو (آیورودا) آمده است. در این روش سنتی مکان‌های خاصی از ظهور جوش در صورت را به مشکلاتی در سلامتی ارگان‌ها یا سیستم‌های دیگر در بدن ارتباط می‌دهد.
شواهد علمی کمی برای تأیید این نظریه وجود دارد که محل بروز آکنه در صورت، با مسائل مربوط به سلامتی اعضای بدن در ارتباط است. اگرچه برخی تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل خاصی وجود دارند که می‌توانند به جوش در مناطق بخصوصی از صورت مرتبط باشند. در این مقاله ما به شواهد موجودی از این مسئله می‌پردازیم.
ایجاد جوش در اطراف خط رویش مو
جوش‌هایی که در محل خط موی پیشانی شما ظاهر می‌شوند، به عنوان آکنه‌های پمادی شناخته می‌شوند. این نوع آکنه‌ها در محصولات موی غلیظ که اغلب بر پایه روغن‌های معدنی تهیه می‌شوند، وجود دارند. این مواد باعث می‌شوند که روغن‌های طبیعی یا سبوم موجود در فولیکول‌های مو، از بدن خارج نشود؛ این انسداد باعث ایجاد جوش می‌شود.
اگر به طور مرتب جوش‌هایی در امتداد خط مویتان ظاهر می‌شود، بهترین کار این است که استفاده از پمادها را متوقف کنید، یا بعد از استعمال آن صورت خود را بشویید یا سعی کنید از شامپوی درخشان کننده استفاده کنید. همچنین محصولاتی در بازار وجود دارد که غیر کومدون ساز یا غیرمولد جوش (ضد انسداد) هستند.
برای ایجاد جوش روی لپ و گونه‌ها، تلفن و روبالشی خود را بررسی کنید
در اینجا مسئله تنها وجود چرک و کثیفی نیست؛ بلکه احتمال وجود باکتری E. coli و سایر باکتری‌ها بر روی دستگاه تلفن شما وجود دارد. هر زمان که تلفن خود را به صورت خود نگه دارید، این باکتری‌ها به پوست شما منتقل می‌شوند و ممکن است باعث ایجاد جوش در آن نواحی شود. وجود جوش‌های مداوم در یک طرف صورت شما ممکن است به دلیل کثیف بودن تلفن، استفاده‌های مکرر از روبالشی و عادت‌های دیگر مانند دست زدن به صورتتان باشد.
اگر تلفن همراهتان را به طور منظم با یک دستمال ضدعفونی‌کننده تمیز کنید، این کار می‌تواند به حداقل رساندن جوش‌ها در ناحیه‌ی گونه‌ها کمک کند. اگر برای کارتان مجبورید که مکرراً با تلفن صحبت کنید، بهتر است به فکر خرید یک هدست بلوتوث باشید. حداقل یک بار در هفته جلد بالش خود را عوض کنید و یا بشویید.
ایجاد جوش روی خط فک و چانه، احتمالاً به دلایل هورمونی است
در اینجا، نقشه‌کشی صورت در واقع عملکرد صحیحی دارد. جوش‌هایی که روی چانه و فک شما ظاهر می‌شوند، معمولاً به دلیل تغییرات و نوسانات هورمونی ایجاد می‌شوند که ممکن است نشان دهنده اختلال در سیستم غدد درون‌ریز شما باشد. این اختلال معمولاً به دلیل تولید اضافی آندروژن‌ها ایجاد می‌شود که باعث تحریک بیش از حد غدد چربی و مسدود شدن منافذ می‌شود. هورمون‌ها ممکن است در طول چرخه قاعدگی (یک هفته قبل از پریود) به سطح بالاتری برسند و باعث ایجاد جوش‌هایی که به آنها “غلیان” می‌گویند، شوند. همچنین ممکن است به دلیل تغییر داروهای ضدبارداری یا شروع مصرف این داروها، هورمون‌ها به سطح بالاتری برسند.
عدم تعادل هورمون‌ها می‌تواند به رژیم غذایی نیز مربوط باشد. ممکن است شنیده باشید که نوع رژیم غذایی می‌تواند بر ایجاد جوش و آکنه تأثیر بگذارد، اما مطالعات نشان می‌دهد که همبستگی ضعیفی بین این دو وجود دارد.
در عوض، برخی از محققان بر این باورند که سلامت روده بر آکنه تأثیر می‌گذارد زیرا سطح هورمون شما را تغییر می‌دهد خصوصاً اگر غذاهای حاوی کربوهیدرات فراوان یا لبنیات با هورمون‌های اضافه می‌خورید. رژیم غذایی خود را کنترل کنید و ببینید آیا کاهش قندها، نان سفید، غذاهای فرآوری شده و لبنیات به کاهش جوش‌هایتان کمک می‌کند یا خیر.
یک متخصص پوست نیز می‌تواند به ایجاد و شخصی‌سازی یک راهکار برای کمک به مبارزه با جوش‌های دائمی و رفع نشدنی کمک کند. به طور مثال، در حالی که رژیم‌های تجویزی سنتی برای جوش ممکن است به مرتب جوش زدن صورت کمک کنند، فرمولاسیون‌های خاصی از قرص‌های ضدبارداری و پمادهای موضعی برای آن نیز وجود دارد.
ایجاد آکنه روی پیشانی و بینی، ممکن است از چرب بودن پوست این نواحی باشد.
اگر در منطقه‌ی T صورت (بالای بینی و وسط پیشانی) دچار جوش‌هایی شده‌اید، ممکن است از چرب بودن پوست این نواحی و استرس باشد. یک مطالعه گسترده بر روی 160 دانش‌آموز پسر دبیرستانی در سنگاپور نشان داد که استرس زیاد تأثیری در تولید چربی در پوست ندارد، اما می‌تواند وضعیت جوش‌ها را جدی‌تر کند.
مطالعه دیگری که در همان مجله منتشر شد، نشان داد که افرادی که خسته از خواب بیدار شده‌اند نیز احتمال ایجاد جوش در آنها بیشتر بوده است.
بنابراین، به نظر می‌رسد که استرس و خواب یک چرخه معیوب را با آکنه شروع می‌کنند. اگر متوجه الگویی از این چرخه شدید، سعی کنید قبل از خواب مدیتیشن انجام دهید یا بهداشت خواب خوب را رعایت کنید. گوش دادن به موسیقی یا ورزش (حتی به مدت یک دقیقه) نیز روش‌های طبیعی برای از بین بردن استرس است.
همچنین این نکته را به یاد داشته باشید که از دست کشیدن زیاد بر روی پیشانی‌تان خودداری کنید. هر فرد به طور متوسط روزانه صدها بار به صورت خود دست میزند و چربی و گرد و غبار را مستقیماً به منافذ آن منتشر می‌کند. اگر پوست چربی دارید، شستشوی صورت با اسید سالیسیلیک دارویی مانند Neutrogena Oil-Free Acne Wash می‌تواند به کاهش چربی پوست کمک کند. البته خرید محصولات متناسب با نوع پوست نیز امری مهم است.
درمان‌هایی برای جوش‌های صورت
طیف وسیعی از داروها و درمان‌های موضعی می‌توانند برای مقابله با باکتری‌ها، التهابات و چربی اضافی پوست که همگی می‌توانند باعث جوش زدن پوست شوند، به طور مؤثری عمل کنند.
داروهای موضعی برای رفع جوش را می‌توان بدون نسخه پزشک خریداری کرد یا برای رفع جوش و آکنه می‌توان به سراغ مواد زیر رفت:
- بنزوئیل پراکسید: این دارو اساساً با مبارزه با باکتری‌های Propionibacterium acnes (پروپیونی باکتریوم آکنه) به خوبی عمل می‌کند.
- رتینوئیدهای موضعی: این مواد برای کاهش چربی اضافی پوست صورت و رفع انسداد در منافذ پوست عمل می‌کنند. ژل آداپالن (adapalene)، نمونه‌ای از این داروهاست.
- اسید سالیسیلیک: این دارو در درجه اول برای رفع انسداد در منافذ پوست عمل می‌کند.
برای آکنه‌های التهابی، از جمله موارد شدید، پزشک ممکن است یک دوره مصرف آنتی‌بیوتیک را برای مقابله با باکتری‌ها و کاهش التهاب تجویز کند. این درمان می‌تواند به صورت آنتی‌بیوتیک موضعی یا خوراکی باشد.
پزشکان متخصص پوست ممکن است استفاده از داروهای جلوگیری و ضدبارداری خوراکی و ترکیبی را برای درمان جوش‌های هورمونی پیشنهاد کنند. چندین مورد از این ترکیبات با تأیید سازمان غذا و دارو (FDA) برای درمان جوش موجود می‌باشد.
کارشناسان معتقدند که داروهای جلوگیری و ضدبارداری ممکن است با کاهش هورمون‌هایی که از طریق تولید سبوم به بروز جوش کمک می‌کنند، به درمان جوش‌ها کمک کنند.
داروهای ضدبارداری خوراکی ترکیبی ممکن است بعد از 6 ماه استفاده، به همان اندازه آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی مؤثر واقع شوند. سایر داروهای جلوگیری که فقط پروژسترونی هستند، مانند Nexplanon، ممکن است باعث بدتر شدن آکنه شوند.
وقتی سایر روش‌ها در درمان جوش‌های صورت مؤثر نباشند، می‌توان از داروهای آنتی آندروژنی مانند اسپیرونولاکتون به عنوان درمان‌های ضد جوش استفاده کرد.
پیشگیری
صورتتان را یک یا دو بار در روز و همچنین بعد از ورزش یا تعریق به آرامی با یک پاک کننده ملایم و غیر ساینده و آب ولرم بشویید.
هر محصولی که با پوست صورت تماس پیدا می‌کند باید فاقد چربی و غیر کومدون ساز یا غیرمولد جوش (noncomedogenic) باشد تا از بروز جوش جلوگیری شود.
از دست زدن مرتب به صورت خودداری کنید، زیرا مالش پوست اغلب باعث ایجاد جوش می‌شود. همچنین، حتماً بر روی ملافه و روبالشی تمیز بخوابید.
دور نگه داشتن موهای سر از صورت و شستن موها پس از استفاده از محصولات مراقب موی چرب یا مومی ممکن است به کاهش جوش در اطراف خط رویش مو کمک کند.
حفظ یک سبک زندگی سالم و ورزش منظم و کافی، تغذیه مناسب و به حداقل رساندن استرس نیز ممکن است به جلوگیری از جوش کمک کند.
خوردن غذاهایی که شاخص گلیسمی (شاخص قندخونی) (GI) پایینی دارند نیز می‌تواند به مقابله با جوش‌ها کمک کند. تحقیقات نشان داده است که افراد بومی ساکن در کشورهایی که رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایینی دارند، مانند پاپوآ گینه نو و پاراگوئه هیچ گزارشی از جوش و آکنه ندارند.
یک مطالعه بر روی 43 مرد مبتلا به جوش نشان داد که در طی 12 هفته، پیروی از رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین، آکنه آنها را بیش از یک رژیم کربوهیدرات بالا کاهش داده است.
همچنین ممکن است ارتباطی بین مصرف لبنیات و آکنه وجود داشته باشد. این ممکن است به دلیل هورمون‌هایی باشد که هنوز در شیر وجود دارد یا بار گلیسمی یا قندخونی موجود در آن است. این امر به ویژه با مصرف شیر بدون چربی اتفاق می‌افتد.
کاهش استرس و صرف زمانی برای آرامش به طور منظم ممکن است به کاهش یا جلوگیری از جوش‌های صورت کمک کند.
مطالعه‌ای که روی 22 نفر انجام شد نشان داد که شدت جوش‌های صورت در طی حوادث استرس‌زا مانند امتحانات افزایش می‌یابد. یک مطالعه قدیمی نشان داد که روش‌های آرام‌سازی و کاهش استرس آکنه را بهبود می‌بخشد و با قطع استفاده از این تکنیک‌ها، آکنه برمی‌گردد.
