درمان آفتاب‌سوختگی پوست و آسیب‌های خورشید

تاریخ 23 آبان 1402

تحت تابش مداوم نور خورشید، پوست‌های حساس به آسیب می‌بینند. این تابش باعث افتادگی پوست، پیگمانتاسیون، تغییر رنگ پوست، آفتاب سوختگی و کاهش آب پوست می‌شود. همچنین، قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش (UV) نیز باعث پیری زودرس پوست می‌شود.

اشعه‌های UV باعث ضخیم و باریک شدن پوست و ایجاد چین و چروک و خطوط روی پوست می‌شود. این اشعه همچنین باعث رنگ پریدگی، کبودی، آسیب دیدگی و ترک خوردن و پارگی پوست می‌شود. ضخیم شدن پوست باعث متلاشی شدن فیبرهای الاستین و شل شدن و افتادگی پوست می‌شود. همچنین، چروک‌های آشکار می‌شود که معمولاً پشت گردن قابل مشاهده هستند.

برای درمان آسیب‌های ناشی از نور خورشید، روش‌های مختلفی وجود دارد. این روش‌ها شامل استفاده از کرم‌ها و ژل‌های موضعی، لایه برداری شیمیایی و مکانیکی، و لیزردرمانی می‌شود. این درمان‌ها می‌توانند به طور موقت تغییر رنگ پوست را محو کنند، چروک‌ها و ناهمواری‌های پوستی را صاف کنند، منافذ باز را ببندند و کلاژن سازی را القاء کنند.

[dopts id=”18″]

جهت بزرگنمایی کلیک نمائید

آسیب‌های ناشی از نور خورشید

تلانژکتازی

تلانژکتازی باعث افزایش قابل مشاهده‌ی سوختگی مویرگ‌ها در معرض آفتاب می‌شود، به خصوص در مناطقی که ملانوسیت‌ها از بین رفته‌اند. ملانوسیت‌ها سلول‌هایی هستند که مسئول تولید ملانین، هورمونی که رنگ پوست را به وجود می‌آورد، می‌باشند. بنابراین، در نتیجه تلانژکتازی رنگ مناطق مذکور تیره‌تر می‌شود و لک‌های پیری، لک‌های کبدی و حتی لکه‌های سفید در نقاط محل‌های از بین رفتن ملانوسیت‌ها شکل می‌گیرد.

ضایعه‌ها و ناهمواری‌های پوستی

حساسیت‌های پوستی به صورت خال گوشتی، کراتوز سبورئیک زگیل مانند و کراتوز اکتینیک روی پوست ایجاد می‌شود. کراتوز اکتینیک بدترین نوع ضایعه پوستی و برآمدگی‌های کوچک سختی است که نشانه پیش سرطانی ملانوم محسوب می‌شود و در یک درصد از موارد به کارسینوم سلول سنگفرشی تبدیل می‌شود.

روش‌های درمان پوست آفتاب سوخته

در ادامه روش‌های درمان آفتاب سوختگی و آسیب‌های ناشی از آن را بررسی می‌کنیم:

ژل و کرم موضعی

• رتینوئید
  فراورده‌های رتینوئیدی گرفته شده از ویتامین آ باعث ریختن و پوسته پوسته شدن سلول‌های پوستی و ایجاد سلول‌های جدید می‌شود و چرخه‌های تبدیل سلول‌های پوستی را بهبود می‌دهد. به علاوه رتینوئید تولید کلاژن را تحریک می‌کند، لکه‌های قهوه‌ای را کمرنگ و منافذ را کوچک می‌کند.
• ویتامین ث و دیگر آنتی اکسیدان‌ها
  این مواد تحلیل پوستی ناشی از تولید مواد شیمیایی قرمز رنگ (رادیکال‌های آزاد) و آشکار شدن نشانه‌های آسیب خورشیدی را آهسته می‌کند. آنتی اکسیدان‌ها نشانه‌های پیری را آهسته می‌کند، آسیب پوستی ناشی از اشعه ماورا بنفش را کم می‌کند و از بین رفتن کلاژن را آهسته می‌کند.
• پوسته کننده
  آفتاب سوختگی سرعت تبدیل سلول‌های پوستی یا جایگزینی آنها را که باعث خشک و بدرنگ شدن پوست، به هم خوردن یکنواختی تون پوستی و حتی لکه‌های پوستی و انسداد منافذ پوست می‌شود، آهسته می‌کند. پوسته کننده‌های شیمیایی مانند آلفا هیدروکسی اسیدها (AHAs) و بتا هیدروکسی اسیدها (BHAs) تبدیل سلولی پوستی را سریع‌تر می‌کند.
• عامل‌های روشن کننده
  فراورده‌های آرایشی سفید یا روشن کننده معمولاً حاوی هیدروکوئینون یعنی ماده‌ای هستند که ویژگی‌های روشن کنندگی پوست آن اثبات شده است. روشن کننده‌ها در کنار رتینوئیدها پوست را روشن می‌کنند، اما تغییررنگ‌های سطحی، پیگمانتاسیون و لکه‌های ناشی از آفتاب سوختگی را کاملآً از بین نمی‌برد.
• لایه بردار های شیمیایی
  لایه برداری با مواد شیمیایی عملی است که در آن محلول‌های مختلفی برای درمان کنترل شده لایه‌های پوستی روی پوست زده می‌شود. عمق درمان متغیر است و باتوجه به نوع پوست و هدف درمانی یا زیبایی می‌تواند سطحی، متوسط یا عمیق باشد.

لایه برداری پوسته ریزی لایه فوقانی پوست مرده را تسریع می‌کند و به این ترتیب بسیاری از موارد تغییر رنگ، ضایعه‌های غیرسرطانی و خطوط ظریف رفع می‌شود. لایه برداری شیمیایی با توجه به عمق آن در چند جلسه یا یک جلسه قابل انجام است.

لیزر

آفتاب سوختگی تقریباً تمام نقاط بدن با کاربرد چند نوع لیزر قابل درمان است. لیزر درمانی معمولاً بهترین نتایج را بر روی صورت، خط رویش مو و خط فک به دست می‌دهد. هر جلسه لیزر درمانی معمولاً 15 دقیقه طول می‌کشد و دوران بهبود آن متغیر است و به نوع لیزر بستگی دارد.

• لیزر نوری
  لیزر درمانی با لیزرهای نوری یا جوانسازی نوری بافت پوست را بهبود می‌دهد، قرمزی، جوش‌ها و لکه‌های قهوه‌ای رنگ را برطرف می‌کند و برجستگی رگ‌ها را کاهش می‌دهد. برای کاهش وضوح رگ‌ها هیچ درمانی بهتر از لیزر نور سبز وجود ندارد. لایه بردارهای شیمیایی و کرم‌ها توانایی لیزر در رفع ضایعه‌های پوستی را ندارند.
• لیزر فرکشنال
  لیزر فرکشنال ناحیه‌های گرمایی کوچک یا زخم‌های کوچکی را در عمق پوست ایجاد می‌کند. پوست به موازات التیام یافتن این زخم‌ها صاف‌تر، سفت‌تر و کشیده‌تر می‌شود. لیزر فرکشنال فرایندهای التیام بخشی طبیعی بدن را برای تولید کلاژن جدید تحریک می‌کند. لیزرهای فرکشنال لکه‌های قهوه‌ای رنگ و زائده‌های پیری را نیز درمان و آنها را با پوست سالم و تازه جایگزین می‌کند.
• لیزر ابلیتیو
  لیزرهای ابلیتیو تهاجمی‌تر و عمقی‌تر هستند و لایه فوقانی پوست را تبخیر می‌کند. این نوع لیزر برای آسیب‌های شدیدی چون پیگمانتاسیون عمقی، زائده‌ها، ناهمواری‌های پوستی و چروک‌ها و خطوط عمیق مناسب است. دوران بهبود عمل با لیزر ابلیتیو طولانی‌تر و سخت‌تر است.

سایر درمان‌ها

• درمارولر یک روش استفاده از دستگاهی است که در کلینیک‌های زیبایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه دارای تعداد زیادی سوزن نازک است که به پوست کمک می‌کند تا ریزشدن و لایه‌برداری شود. با اعمال بی‌حسی موضعی، بیماران به حداقل درد و ناراحتی دچار نمی‌شوند. طول سوزن‌ها بستگی به نوع پوست بیمار دارد. این دستگاه روی پوست حرکت می‌کند و ژل حاوی ویتامین روی پوست مالیده می‌شود. این عمل تکرار می‌شود و حدود یک ساعت به طول می‌انجامد.
• بوتاکس
  بوتاکس پرکاربردترین محلول و انتخاب شماره یک برای جوانسازی و رفع پیری زودرس پوست است. بوتاکس تمام نشانه‌های پیری و چین و چروک ناشی از پیری و قرار گرفتن در معرض اشعه‌های UVA را از روی صورت و گردن پاک می‌کند. بوتاکس یا سم بوتولینوم با متوقف کردن پیام‌های انتقال عصبی از فعالیت عضلانی جلوگیری می‌کند. با بی‌حرکت شدن عضله‌ها خطوط و چروک‌ها به مدت حداقل 3 تا 4 ماه محو می‌شود
• تزریق ژل
  ژل (پرکننده یا فیلر) ماده‌ای است که برای از بین بردن نشانه‌های پیری و جوانسازی پوست تزریق می‌شود. ژل لاغری پوست را با افزایش تولید کلاژن جبران می‌کند. رستیلان و ژوویدرم ژل‌هایی پرکاربرد بر پایه هیالورونیک اسید یعنی ماد‌ه‌ای هستند که به طور طبیعی در پوست وجود دارد و آن را جوان نگه می‌دارد.
• میکرودرم ابریژن
  میکرودرم ابریژن نسخه ملایم‌تری از درم ابریژن است. میکرودرم معمولاً برای لایه برداری، پاک کردن چربی و از بین بردن جوش و آکنه انجام می‌شود. میکرودرم عملی غیرجراحی و با حداقل تهاجم است که برای درمان پیری زودرس پوست در اثر اشعه‌های مضر خورشید مناسب است. در این روش تولید کلاژن یعنی پروتئین تغذیه کننده و جوان کننده پوست تحریک می‌شود.