زرد زخم : علت ، تشخیص و درمان

تاریخ 22 آبان 1402

زرد زخم یک بیماری پوستی بسیار مسری است كه معمولاً بر روي صورت، گردن و دست کودکان و نوزادان رخ می‌دهد. در کودکانی که پوشك می‌بندند  نيز ممكن است در اطراف نواحي پوشك نيز اين زخم بروز كند. بروز زرد زخم در بزرگ‌سالان به‌ندرت اتفاق می‌افتد و معمولاً با عارضه‌های پوستي ديگر يا عفونت همراه هست. ازآنجاکه زرد زخم بسیار مسری است درمان آن از اهميت بسياري برخوردار است.

انواع زرد زخم

انواع مختلفی از زرد زخم وجود دارد كه علائم و علل هرکدام متفاوت است.

زرد زخم كنتاگيوسا

زرد زخم یا همان زرد زخم غیرتاولی، یک نوع شایع بیماری در کودکان است و معمولاً باعث عدم راحتی می شود. این نوع زرد زخم معمولاً با ظهور زخم های قرمز در اطراف بینی و دهان شروع می شود. تاول ها قطع می شوند و باعث تشکیل ضایعات قرمز آبی روی پوست می شوند. ممکن است این نوع زرد زخم همراه با خارش باشد اما بیمار دردی ندارد. تورم لنفاوی (غدد لنفاوی با شکل لوبیا که به بدن در مبارزه با عفونت ها کمک می کند) ممکن است در زرد زخم کنتاگیوسا نیز رخ دهد.

زرد زخم بولوز

 این نوع زرد زخم بیشتر در کودکان زیر دو سال شایع است. تاول‌ها معمولاً برای اولین بار در نیم‌تنه، بازوها، و ساق پاها بروز می‌کنند. این تاول‌ها در ابتدا روشن به نظر می‌رسند و رفته‌رفته تیره‌تر می‌شوند.تاول‌های ناشی از زرد زخم بولوز ديرتر از تاول‌های ناشی از انواع دیگر زرد زخم بهبود می‌یابند. نواحي اطراف تاول‌ها ممکن است قرمز و با خارش همراه باشد.

اكتيما

 این نوع زرد زخم جدی‌ترین شکل اين بيماري است، زیرا علاوه بر لايه فوقاني پوست به لايه دوم پوست نيز نفوذ می‌کند. تاول‌ها دردناك هستند و ممكن است به زخم‌های باز عمیق تبدیل شوند. تورم غدد لنفاوی و اسکار نیز ممکن است بروز کند.

علل

زرد زخم زمانی رخ می‌دهد که انواع خاصی از باکتری پوست را آلوده می‌سازد. آلودگی پوست می‌تواند به چندین شیوه مختلف رخ دهد:

• تماس پوستی با فرد مبتلابه زرد زخم
• دست زدن به وسایلی که فرد مبتلابه زرد زخم با آن‌ها تماس داشته است،‌ مانند حوله، ملافه، و اسباب‌بازی
• آسیب به پوست
• نیش حشرات
• گاز گرفتن حیوانات

عوامل خطر

برخی از افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به زرد زخم هستند: عوامل خطر عبارت‌اند از:‌

• محدوده سنی دو تا شش سال
• حضور منظم در مهدکودک یا مدرسه
• تحریک پوست به‌واسطه عارضه‌های پوستی دیگر
• بهداشت ضعیف
• آب‌وهوای گرم
• حضور در یک محیط شلوغ که در آن باکتری به‌آسانی پراکنده می‌شود
• ابتلا به درماتیت (خارش و التهاب پوست که گاهی به‌واسطه واکنش‌های آلرژیک ایجاد می‌شود)
• شرکت در فعالیت‌هایی که مستلزم تماس پوستی است
• دیابت
• سیستم ایمنی ضعیف

علائم

علائم زرد زخم می‌تواند آزاردهنده و شرم‌آور باشد، به‌ویژه زمانی که بر روی صورت بروز می‌کند. اگرچه علائم بسته به نوع زرد زخم می‌تواند کمی متفاوت باشد، اما معمولاً مشابه بوده و موارد زیر را شامل می‌شود:

• زخم‌های قرمز که به‌سادگی بازشده و دلمه‌های زردرنگ بر روی پوست بر جای می‌گذارند
• تاول‌های آبکی
• دانه‌های همراه با خارش
• ضایعات پوستی
• تورم غدد لنفاوی

تشخیص

پزشک متخصص زخم‌ها در حال معاینه و بررسی جراحت‌های پوستی اخیر شماست. اغلب موارد، تشخیص زرد شدن زخم با استفاده از ارزیابی جسمانی امکان‌پذیر است. با این حال، برای تشخیص دقیق نوع زرد زخم، پزشک ممکن است نمونه‌ای را برای آزمایش کشت جمع‌آوری و ارسال کند. در این آزمایش، یک نمونه از منطقه زخم گرفته شده و به آزمایشگاه جهت تست باکتری فرستاده می‌شود. نتایج این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا راجع به نیاز به تجویز آنتی‌بیوتیک و نوع مناسب آن تصمیم‌گیری کند.

درمان

درمان زرد زخم به‌شدت علائم و نیز نوع باکتری عامل این بیماری بستگی دارد. در صورت ابتلا به زرد زخم خفیف، پزشک ممکن است توصیه‌های بهداشتی ساده برای کمک به درمان پوست و پیشگیری از انتشار بیماری را به شما ارائه دهد.

درمان خانگی

ناحیه آسیب‌دیده باید چندین مرتبه در روز با استفاده از آب و یا یک شوینده ضد باکتری تمیز شود. از مالش محل زخم در هنگام شستشو اجتناب کنید زیرا می‌تواند موجب تحریک بیشتر پوست گردد. پس از شستشو، پوست را به‌آرامی خشک نمایید و از یک ضد باکتری یا آنتی‌بیوتیک بدون نسخه بر طبق توصیه پزشک استفاده نمایید. در صورت وجود دلمه‌های زیاد بر روی پوست، به‌منظور رفع آن‌ها و تسریع بهبودی محل را با آنتی‌بیوتیک آغشته نمایید.

آنتی‌بیوتیک

اگر درمان خانگی موثر نبود یا زرد زخم شدید باشد، پزشک ممکن است دارویی را تجویز کند. داروی تجویز شده ممکن است یک کرم ضد باکتری موضعی باشد که مستقیماً روی پوست استفاده می‌شود. قبل از استفاده از این کرم ضد باکتری، پوست را به‌طور کامل تمیز کنید تا کرم بتواند به‌طور موثر در داخل زخم نفوذ کند. همچنین، پزشک ممکن است داروهای ضد باکتری خوراکی را نیز تجویز کند. این داروها به صورت مایع برای کودکان و به صورت قرص برای بزرگسالان موجود است. بدون توجه به نوع داروی ضد باکتری تجویز شده (موضعی یا خوراکی) حتماً باید دوره درمان را به طور کامل تکمیل کنید تا از بازگشت عفونت جلوگیری شود. قطع کردن درمان تنها به خاطر بهبود علائم می‌تواند باعث بازگشت عفونت و ایجاد مقاومت بدن در برابر داروی ضد باکتری شود.

درمان اسکار زرد زخم

میکرو درم ابریژن

میکرو درم ابریژن از طریق برداشتن لایه‌های بیرونی پوست توسط یک هند پیس سر الماسی موجب تحریک رشد پوست جدید و درمان اسکار زرد زخم می‌گردد.

لایه‌برداری شیمیایی

لایه‌برداری شیمیایی، روشی است که به‌جای استفاده از ابزار مکانیکی، از مواد شیمیایی قوی برای حذف لایه اسکار ناشی از زرد زخم بهره می‌گیرد.

 لیزر

لیزر می‌تواند به شیوه‌ای مشابه با درم ابریژن یا لایه‌برداری شیمیایی موجب حذف لایه فوقانی پوست گردد. به‌علاوه لیزر با هدایت پالس‌های نور به لایه‌های عمیق زیرین پوست تولید کلاژن را تحریک کرده و منجر به پر شدن تورفتگی‌های ناشی از زرد زخم و بهبود زخم از داخل به خارج می‌گردد.

پیشگیری

به‌منظور پیشگیری از ابتلا به زرد زخم، همواره پوست خود را تمیز نگه‌دارید.

• کودکان و نوجوانان باید دست‌های خود را مرتب شسته و به‌طور منظم حمام کنند.
• به جراحات پوستی (بریدگی، خراش، گزش حشرات، و غیره)، نواحی اگزما، و بثورات پوستی مانند پیچک سمی رسیدگی نمایید. این نواحی را همواره تمیز نگه‌داشته و بپوشانید.
• افراد مبتلابه زرد زخم در خانواده باید همواره ناخن‌های خود را کوتاه کنند و محل زخم را با گاز و پانسمان بپوشانند.
• به‌منظور ممانعت از انتشار عفونت زرد زخم در میان اعضای خانواده، از لباس ، ملافه، ریش‌تراش، صابون، و حوله شخصی استفاده نمایید. ملافه،،حوله و لباس فرد مبتلا را جدا کرده و با آب داغ بشویید.
• سطوح آشپزخانه و خانه خود را تمیز نگه‌دارید.