درمان زگیل: انواع روشهای از بین بردن آن

تاریخ 22 آبان 1402

بیشتر افراد در طول زندگی خود در نقاط مختلف بدنشان زگیل داشته‌اند. این زگیل‌ها (زیگیل ها) بدون ضرر بوده و پس از مدتی خودبه‌خود از بین می‌روند اما ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد. در صورتی که وجود زگیل‌های تخت یا زگیل‌های گوشتی باعث ناراحتی و خجالت شما شده است، چندین روش درمانی برای زودتر خلاص شدن از شر آنها وجود دارد که توسط متخصص زیبایی می‌تواند انجام شود. ممکن است زگیل‌ها به قسمت‌های دیگر بدن گسترش یافته و به دیگران نیز منتقل شود.

زگیل چیست؟

پاپیلومای انسانی یک ویروس است که باعث عارضه پوستی به نام زگیل می شود. این ویروس در لایه رویی پوست عفونت ایجاد می کند و از طریق شکافهای لایه های پوستی وارد بدن می شود. عفونت باعث رشد سریع لایه رویی پوست می شود و زگیل ها شکل می گیرند. این زگیل ها معمولا پس از چند ماه یا چند سال به طور خودبخودی بین می روند و می توانند در هر قسمتی از بدن شکل بگیرند.

علت بروز زگیل‌های پوستی چیست؟

زمانی که زگیل‌ها روی پوست ظاهر می‌شوند به نظر می‌رسد که برآمدگی‌های بی‌ضرری هستند که بدون دلیل به وجود آمده‌اند اما در واقع زگیل‌ها عفونت‌هایی در لایه رویی پوست هستند که از ویروس پاپیلومای انسانی به وجود آمده‌اند. وقتی این ویروس معمولاً از طریق یک شکاف کوچک، به لایه بیرونی پوست حمله می‌کند باعث رشد سریع سلول‌های لایه رویی پوست شده و زگیل (زیگیل) به وجود می‌آید. دانشمندان تاکنون بیش از 100 نوع ویروس را شناسایی کرده‌اند و بیشتر مردم حداقل یک مرتبه در زندگی خود به زگیل دچار شده‌اند که معمولاً روی دستشان بوده است. شکل‌های دیگر ویروس پاپیلومای انسانی ممکن است باعث ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی شوند و برخی از گونه‌های آن هم ممکن است باعث ایجاد هر دو نوع زگیل شوند.

علائم زگیل چیست؟

زگیل‌ها با اشکال و اندازه‌های متفاوتی ظاهر می‌شوند. ظاهر زگیل می‌تواند برآمدگی با سطح خشن یا صاف و تخت باشد. عروق خونی کوچک در وسط زگیل، آن را تغذیه می‌کنند. در هر دو نوع زگیل یعنی زگیل معمولی و پلانتر، این عروق خونی ممکن است به صورت نقاط تیره در مرکز زگیل قابل مشاهده باشند. به طور عمومی، زگیل‌ها درد نمی‌دهند، اما زگیلی که در نقاط فشار زیادی مانند انگشتان یا پاها ایجاد شود، ممکن است دردناک باشد.

عفونت چگونه گسترش می‌یابد؟

ویروس پاپیلومای انسانی با تماس مستقیم انتقال می‌یابد.

• ویروس ممکن است از ناحیه تناسلی، مقعد، دهان یا گلو در روابط جنسی منتقل شود اما زگیل دهانی یا زگیل در گلو به ندرت ایجاد می‌شوند. استفاده از کاندوم احتمال ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش می‌دهد.
• پس از بروز عفونت، ممکن است ویروس به نواحی دیگر دستگاه تناسلی یا مقعد گسترش یابد.
• حتی در صورتی که هیچ علامت آشکاری از عفونت نداشته باشید ممکن است ناقل این ویروس یاشید.
• احتمال انتقال ویروس از مادر باردار به کودک بسیار ضعیف است.
• کودکان ممکن است به دلیل سوءاستفاده‌های جنسی دچار زگیل در ناحیه تناسلی شوند.

انواع زگیل‌های پوستی

• زگیل‌های معمولی در انگشتان و پست دست‌ها ظاهر می‌شوند.
• زگیل‌های پالمر همان گونه که از نام آنها مشخص است در کف دست ظاهر می‌شوند.
• زگیل‌های پلانتر در پاها و معمولاً در کف پاها ایجاد می‌شوند.
• زگیل‌های تخت معمولاً کوچک‌تر و هموارتر از زگیل‌های دیگر هستند؛ آنها ممکن است با تعداد زیاد حتی 20 تا 100 زگیل یک مرتبه رشد کنند. زگیل‌های تخت معمولاً در صورت کودکان ایجاد می‌شوند.
• زگیل‌های نخ مانند آن چیزی که زنان جادوگر در چانه یا روی بینی خود دارند است. این نوع زگیل‌ها معمولاً روی صورت ایجاد می‌شوند و توسط یک نقطه کوچک به پوست وصل شده‌اند.

زگیل‌های تناسلی معمولاً در کودکان دیده نمی‌شوند زیرا این نوع از زگیل‌ها معمولاً از طریق روابط جنسی انتقال می‌یابند.

زگیل‌های ویروسی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟

به ندرت نیاز به انجام آزمایش‌های تشخیصی برای زگیل‌های ویروسی است زیرا این زگیل‌ها بسیار شایع بوده و مشخصات ظاهری آنها مشخص است. زگیل‌های کوچک (مویرگ‌های منعقدشده) زمانی که روی زگیل برداشته می‌شود نمایان می‌شوند. در برخی از موارد معاینات درماتوسکوپی برای تشخیص زگیل‌های ویروسی ناشی از ضایعات زگیل‌های گوشتی مانند کراتوز سبوریک و سرطان پوست می‌تواند مفید باشد. در برخی موارد، زگیل‌های ویروسی در بایوپسی پوست تشخیص داده می‌شوند. ویژگی‌های هیستوپاتولوژیک ولگاریس زگیل متفاوت از زگیل پلانا است.

زگیل‌ها چگونه درمان می‌شوند؟

در بیشتر موارد، زگیل‌ها روی پوست بدون ضرر بوده و بدون نیاز به انجام اقدامات درمانی بهبود می‌یابند. به هر حال، زگیل‌های تناسلی باید توسط پزشک معاینه شوند. در برخی موارد، زگیل می‌تواند پس از درمان دوباره عود کرده و در بیشتر موارد بیش از یک روش درمانی برای برطرف کردن آنها مورد نیاز است. با این که پزشکان تلاش می‌کنند که زگیل‌ها را زودتر از بین ببرند، بیشتر روش‌های درمانی، چندگانه بوده که برخی از آنها عبارتند از:

درمان‌های موضعی

درمان‌های موضعی شامل رنگ زگیل که حاوی اسید سالیسیلیک یا ترکیبات مشابه است و باعث رفع سلول‌های مرده سطح پوست می‌شود. پودوفیلین یک عامل سیتوتوکزیک است که در برخی محصولات یافت شده و نباید در دوران بارداری یا در زنانی که تصمیم به باردار شدن دارند مورد استفاده قرار گیرد. این رنگ معمولاً یک مرتبه در روز مصرف می‌شود. درمان با رنگ زگیل معمولاً باعث کوچک‌تر شدن زگیل شده و ناراحتی‌های ناشی از وجود زگیل را کاهش می‌دهد. 70 درصد زگیل‌ها در مدت 12 هفته با استفاده روزانه از این رنگ‌ها از بین می‌روند. اگر مبتلا به دیابت یا بیماری عروق محیطی هستید، پیش از اقدام به درمان گیاهی زگیل یا خانگی آن، با یک پزشک مشورت کنید.

• زگیل‌ها را با دوش آب گرم با وان آب و صابون نرم کنید
• سطح روی زگیل‌ها را با یک قطعه سنگ یا صفحه سنباده مالش دهید
• ژل یا رنگ زگیل را به دقت روی زگیل گذاشته و بگذارید که خشک شود
• روی آنها را به وسیله گچ یا نوار چسب بپوشانید

فریز کردن (کرایوتراپی) 

کرایوتراپی شامل فریز کردن زگیل با استفاده از مواد بسیار سرد (معمولاً نیتروژن مایع) می‌شود. کرایوتراپی یک روش درمانی استاندارد برای از بین بردن زگیل بوده و معمولاً در مطب پزشک انجام می‌شود. نیتروژن مایع معمولاً کمتر از یک دقیقه روی زگیل قرار داده می‌شود.

• پزشک ممکن است زگیل را با یک چاقوی کوچک قبل از به کار بردن نیتروژن مایع بتراشد
• کرایوتراپی دردناک است. معمولاً نیازی به بیهوشی موضعی نیست ولی در برخی موارد انجام می‌شود.
• پزشک نیتروژن مایع را به کمک یک پرآب یا سواب پنبه‌ای روی زگیل می‌مالد. نیتروژن مایع همچنین ممکن است روی زگیل اسپری شود.

عمل جراحی 

لیزر درمانی 

در عمل لیزر درمانی از پرتو نوری شدید یا لیزر برای سوزاندن با تخریب بافت زگیل استفاده می‌شود. این عمل معمولاً در مطب پزشک یا کلینیک انجام می‌شود. این عمل تحت بیهوشی عمومی یا بیهوشی موضعی انجام می‌شود که به تعداد زگیل‌های تحت درمان، شکل و محل آنها بستگی دارد.

الکتروسرجری 

الکتروسرجری یک روش درمانی است که در آن پوستی که روی آن زگیل وجود دارد سوزانده می‌شود. این کار به وسیله جریان الکتریکی که از طریق نوک یک سوزن، بافت زگیل را سوزانده و خشک می‌کند انجام می‌شود. پوست اطراف زگیل باید با تزریق دردناک مواد بیحس کننده موضعی بیحس شود.

 برداشتن زگیل 

زگیل‌های مشخص در ناحیه تناسلی روی آلت مردان یا واژن یا اطراف مقعد را می‌توان به این روش برداشت یعنی زگیل را با چاقوی جراحی برید. زگیل‌های روی گردن رحم ممکن است با لیزر یا عمل برداشتن زگیل به وسیله الکتریسیته برداشته شوند.

کورتاژ 

کورتاژ، یک روش جراحی است که برای برداشتن بافت زگیل استفاده می‌شود. این عمل جراحی با استفاده از قیچی جراحی یا ابزار تیز و کوچکی مانند قاشق انجام می‌شود. برخی از عوارض این عمل جراحی شامل درد و احتمال به جاماندن اسکار روی پوست است. معمولاً، کورتاژ تحت بیهوشی موضعی صورت می‌گیرد، مگر در مواردی که زگیل‌ها به پوست وصل شده‌اند و نقطه کوچکی وجود دارد. این روش یک تکنیک درمانی سریع برای برداشتن زگیل است، اما احتمال بازگشت زگیل پس از درمان بالا است.