آلوپسی اندروژنیک یکی از شایع‌ترین انوع پیشرونده ی ریزش مو است. این عارضه با نام‌های ریزش مو با الگوی مردانه، ریزش مو با الگوی زنانه و ریزش موی معمولی نیز شناخته می‌شود. این عارضه تقریباً 50 درصد از مردان بالای 50 سال و 50 درصد از زنان بالای 65 سال را درگیر می‌کند. شدت این عارضه در زنان متفاوت بوده و ممکن است در برخی از افراد منجر به کم پشت شدن موها و در برخی دیگر نیز باعث طاس شدن کامل سر شود.
هدف روش‌های درمانی موجود برای آلوپسی اندروژنیک، افزایش رشد مو و جلوگیری از کم پشت شدن بیشتر مو است. قبل از توصیه‌ی یک روش درمانی، بیمار باید به طور کامل توسط متخصص پوست معاینه شده و در صورت نیاز آزمایش بدهد تا علت بروز ریزش موی او مشخص گردد.
در کلینیک زیبایی رازی روش‌های مختلفی برای درمان انواع ریزش موی سر زنان و مردان توسط متخصصین با تجربه ارائه می‌شود.
چه عواملی باعث آلوپسی اندروژنیک می‌شوند؟
ریزش موی اندروژنیک ترکیبی از عوامل ژنتیکی و هورمونی است. دی هیدرو تستوسترون (DHT) مهم‌ترین هورمون مسئول برای ریزش موی اندروژنیک در افرادی است که از نظر ژنتیکی آسیب پذیرند. دی هیدرو تستوسترون با القای تغییراتی در فولیکول مو بر روی پوست سر باعث ریزش مو می‌شود. موهای تولید شده توسط فولیکول‌هایی که تحت تأثیر این هورمون قرار گرفته‌اند به صورت پیشرونده نازک‌تر، کوتاه‌تر و روشن‌تر می‌شوند تا جایی که فولیکول به طور کامل از بین رفته و دیگر مو تولید نمی‌کند.
آیا ریزش موی اندروژنیک وراثتی است؟
بله. باور بر این است که آسیب پذیری نسبت به این عارضه ممکن است از یک یا هر دو والد به ارث برسد.
علائم ریزش موی اندروژنیک چیست؟
ریزش موی اندروژنیک بیشتر در آقایان اتفاق افتاده و آن‌ها را زودتر درگیر می‌کند.
مردان معمولاً در اثر عقب رفتن خط مو پس از رسیدن به سن بلوغ متوجه ریزش موی سر خود می‌شوند.
در خانم‌ها سن بروز این عارضه نسبت به مردان بالاتر بوده و معمولاً در سنین 50 تا 70 سالگی رخ می‌دهد. بعضاً ممکن است ریزش موی اندروژنیک در خانم‌ها نیز زودتر از این سن و در سنین 30 تا 50 سالگی رخ دهد. در برخی از خانم‌ها این عارضه را می‌توان به وجود بیش از حد هورمون‌های مردانه برای مثال در اثر سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) مربوط دانست. آکنه، افزایش موهای صورت، قاعدگی نامنظم و ناباروری همگی از جمله علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند.
ریزش موی اندروژنیک به چه شکل است؟
ریزش موی اندروژنیک در خانم‌ها و آقایان ظاهری متفاوت خواهد داشت. موهای درگیر شده در این عارضه نازک‌تر و کوتاه‌تر از موهای طبیعی بوده و پس از مدتی نیز از بین می‌روند.
الگوی معمول ریزش مو در مردان، عقب رفتن خط مو و ریزش موها در جلو و بالای سر است.
در زنان ریزش مو معمولاً در ناحیه‌ی تاج سر شروع شده و تقریباً در همه‌ی موارد خط مو در جلوی سر حفظ می‌شود.
ریزش موی اندروژنیک چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص این عارضه معمولاً بر اساس سوابق پزشکی، الگوی ریزش مو و سابقه‌ی فامیلی الگوهای مشابه ریزش مو انجام می‌شود. پوست سر در معاینه‌ی فیزیکی سالم به نظر خواهد رسید. در برخی از موارد ممکن است آزمایش خون نیز انجام شود.
چگونه می‌توان ریزش موی اندروژنیک را درمان کرد؟
پیشرفت این عارضه هم در مردان و هم در زنان بسیار آهسته انجام شده و می‌تواند سال‌ها یا دهه‌ها طول بکشد. شروع شدن عارضه در سنین پایین‌تر می‌تواند نشانه‌ی سرعت پیشرفت بیشتر باشد.
فیناستراید
فیناستراید دارویی مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بوده که برای درمان آلوپسی اندروژنیک به کار می‌رود. فیناستراید محدودکننده‌ی رقابتی تیپ دو آنزیم 5-آلفا ردوکتاز بوده که مسئول تبدیل تستوسترون به دی هیدرو تستوسترون (DHT) می‌باشد. فیناستراید برای درمان مردانی که به ریزش موی اندروژنیک خفیف تا متوسط در ناحیه‌ی بالای سر مبتلا هستند به کار می‌رود.
دوز مصرفی فیناستراید روزانه 1 میلی‌گرم به صورت خوراکی است. اثرات این دارو در عرض 3 ماه با کاهش ریزش مو شروع شده و در عرض 6 ماه می‌توانید رشد موهای جدید را ببینید. در صورتی که فیناستراید پس از 12 ماه استفاده مؤثر باشد، می‌توان گفت که بیمار موهای خود را حفظ کرده و موهای جدیدی نیز بر روی سر او رشد خواهند کرد. همه‌ی افراد به این روش درمانی پاسخ نمی‌دهند. در صورت بی تأثیر بودن فیناستراید در عرض 12 ماه، بیمار باید مصرف آن را قطع کند. به منظور حفظ و بهبود رشد موها، درمان طولانی مدت ضروری خواهد بود. تاثیرات فیناستراید پس از 12 ماه قطع مصرف از بین خواهند رفت.
ماینوکسیدیل
ماینوکسیدیل نیز یک محصول موضعی بوده که برای رشد مو به کار می‌رود. این دارو جریان خون به سمت فولیکول‌های موی در حال استراحت را افزایش می‌دهد. استفاده‌ی عمومی این دارو برای کم پشت شدن موهای روی سر بوده و برای ریزش مو در جلوی سر و عقب رفتن خط مو کاربرد نخواهد داشت. ماینوکسیدیل در دو دوز متفاوت وجود دارد: 2% و 5%. دوز 2% این دارو مخصوص خانم‌ها بوده ولی هر دو دوز برای آقایان کاربرد دارند. پس از 4 ماه استفاده می‌توان رشد موها را مشاهده نمود که در صورت استفاده از دوز 5% نتایج سریع‌تر و به شکل بهتری ظاهر خواهند شد. موهایی که جدید رشد کرده‌اند در صورت 4 ماه عدم استفاده از ماینوکسیدیل از بین خواهند رفت.
برای استفاده از ماینوکسیدیل، 1 میلی‌لیتر از محلول را به هنگام صبح بر روی پوست سر خشک بمالید و 1 میلی‌لیتر دیگر را 2 تا 4 ساعت قبل از خوابیدن. محلول باید در زمان استفاده به طور کامل روی پوست سر مالیده شود و تنها ریختن آن بر روی پوست سر کارایی نخواهد داشت. در صورتی که ماینوکسیدیل روی سر استعمال شده و کاملاً خشک شده باشد می‌توانید از محصولات مو مثل اسپری، موس، حالت دهنده و ژل استفاده کنید.
داروها
برای خانم‌ها داروهایی مثل اسپیرونولاکتون، سیپروترون استات، فلوتامید و سیمتیدین می‌توانند اثرات دی هیدرو تستوسترون بر روی پوست سر را متوقف کنند و تا حدی باعث بهبود ریزش مو شوند. البته باید در طول دوران بارداری از سیپرونولاکتون و سیپروتن استات دوری شود چراکه می‌توانند باعث زنانه شدن جنین پسر شوند. هردوی این داروها باید در طول دوران شیردهی نیز قطع شوند. مصرف فلوتامید، خطر آسیب به کبد را افزایش می‌دهد.
جالب توجه است که تمامی روش‌های درمان موضعی و خوراکی تنها تا جایی که ادامه پیدا کنند می‌توانند مؤثر باشند. درنتیجه هیچ یک از این روش‌های درمانی کاملاً مؤثر نیستند.
کاشت مو
کاشت مو عملی است که در طی آن فولیکول‌های مو از پشت و کناره‌های پوست سر برداشته شده و به منطقه‌ی طاس پیوند زده می‌شوند.
روند درمان با معاینه‌ی فیزیکی شروع می‌شود. پس از بررسی موها، خط موی جلوی سر مشخص خواهد شد. پس از مشاوره با بیمار، نواحی برداشت مو مشخص خواهند شد و تمامی اطلاعات با بیمار در میان گذاشته می‌شوند.
مرحله 1
بیمار برای عمل آماده می‌شود. آزمایش خون انجام شده و برای پیگیری درمان، عکس‌هایی گرفته می‌شوند. موی سر بر حسب تکنیک مورد استفاده تراشیده می‌شود.
مرحله 2
در این مرحله فولیکول‌های مو با استفاده از پانچ‌های بسیار ریز برداشته خواهند شد. هر فولیکول ممکن است بین 1، 2 تا 3 عدد مو داشته باشد که پس از برداشت، در یک محلول مخصوص و در دمای -4 تا +10 درجه نگهداری می‌شود.
مرحله 3
در این مرحله، محل کاشت مو با تکنیک مناسب آماده شده و سوراخ‌هایی در آن ایجاد می‌شوند. سوراخ‌هایی که باید در جلوی سر و در قسمت خط مو ایجاد شوند، باید زاویه‌ی کمی به سمت جلو داشته باشند. هر چقدر عقب‌تر برویم، این زاویه بیشتر خواهد شد. عمق و عرض این سوراخ‌ها باید بر اساس ضخامت و طول فولیکول‌های پیوندی تنظیم شود. در رأس سر، موها باید با زاویه، جهت و عمق خاصی کاشته شوند تا ظاهری طبیعی ایجاد شود. در زمان ایجاد سوراخ‌ها برای کاشت مو، زاویه، تعداد و حجم موها مشخص خواهد شد. درنتیجه استفاده از تکنیک صحیح و داشتن تجربه‌ی کافی بسیار مهم است.
مرحله 4
در این مرحله، فولیکول‌های مو که با استفاده از تکنیک اف یو ای برداشته شده‌اند، به سوراخ‌های محل کاشت انتقال پیدا می‌کنند. کاشت درست موها به صورتی که ریشه‌ی آن‌ها در داخل پوست بماند امری حیاتی است. ریشه‌ی موها نباید در طی انتقال آسیب ببیند. انتقال سالم فولیکول‌های مو در نتایج عمل و کارآمد بودن درمان بسیار مهم است. ریشه‌ی موها نیز باید بر اساس جهت سوراخ‌های ایجاد شده کاشته شوند.
کشیدن پوست سر
در این روش یک قسمت از پوست ناحیه‌ی طاس سر بریده شده و پوست سر بر روی آن کشیده می‌شود. ممکن است در برخی از موارد برای کشیدن پوست از مواد منبسط کننده‌ی بافت استفاده شود. همچنین زخم‌های ایجاد شده در اثر کشیدن پوست سر ممکن است کاملاً واضح باشند.
مراقبت از خود (چه کار کنم؟)
یکی از وظایف مهم مو، مراقبت از پوست سر در برابر تابش خورشید است. درنتیجه مهم است که نواحی طاس سر خود را در برابر نور خورشید محافظت کنید تا از آفتاب سوختگی و آسیب‌های طولانی مدت ناشی از تابش خورشید جلوگیری شود.
شما باید به هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید، نواحی طاس سر خود را با کرم ضد آفتاب، کلاه گیس یا کلاه بپوشانید.
