تاریخ 21 آبان 1402
آنژیوم گیلاسی یک زائده پوستی خال مانند است که از رگهای کوچک خونی یا مویرگها ساخته شده است و یکی از شایعترین نوع آنژیومها است. این تومورهای خوش خیمی هستند که به دلیل رشد بیش از حد مویرگها بوجود میآیند.
آنژیوم گیلاسی به ندرت در کودکان اتفاق میافتد و اغلب در بزرگسالانی با سن بالای ۳۰ سال بروز پیدا میکند. این زائده پوستی را سنیل آنژیوم یا نقاط کمپل دی مورگان نیز مینامند. این تومورهای خوش خیم مرتبط با افزایش سن هستند و با گذشت زمان تعداد آنها نیز افزایش مییابد. در صورت نیاز و یا به دلایل زیبایی، میتوان خال قرمز روی پوست را توسط متخصص پوست از بین برد.
آنژیوم چیست؟
آنژیومها زائدههای پوستی، غیر سرطانی رایجی هستند که از رگهای خون ایجاد شدهاند و شبیه به خال قرمز هستند. سه نوع اصلی آنژیوم وجود دارد:
- آنژیوم گیلاسی: به این آنژیوم، سنیل آنژیوم، نقاط کمپل دی مورگان یا نقاط دی مورگان نیز گفته میشود. آنژیوم گیلاسی در هر ناحیهای از بدن ظاهر می شود اما معمولا در بالاتنه بروز پیدا میکند.
- آنژیوم عنکبوتی: آنژیوم عنکبوتی مانند تار عنکبوت است و در مرکز این آنژیوم نقطه قرمزی وجود دارد که گروههایی از رگهای خونی متسع در اطراف آن قرار دارند. این آنژیوم در کودکان، بیماران مبتلا به بیماری کبد واغلب در دوران بارداری زنانی که قرصهای ضد بارداری مصرف میکنند، رایج است. آنژیوم عنکبوتی اکثرا بر روی صورت و قفسه سینه ظاهر میشود.
- آنژیوم دریاچه وریدی: این آنژیومها بر روی لبها و گوشها بروز پیدا میکند و معمولا آبی رنگ هستند اما به رنگهای قرمز و بنفش نیز وجود دارند. آنژيوم دریاچه وریدی در مردان بالای ۶۵ سال که بیش از حد در معرض نور آفتاب بودهاند، شایع است.
آنژیوم گیلاسی رایجترین نوع آنژیوم است. این آنژیومها سرطانی یا مضر نیستند و در همه قسمتهای بدن رخ میدهند و همچنین سایز کوچکی دارند که به اندازه یک سرسوزن تا حدود یک چهارم اینچ هستند. اگرچه رنگ آنژیوم گیلاسی معمولا قرمز روشن است (همانطور که از نام این آنژیوم پیداست) اما به رنگهای آبی، بنفش و تقریبا سیاه نیز یافت میشوند. برخی از مردم یک آنژیوم گیلاسی دارند درحالیکه سایر افراد گروهها و یا صدها عدد از این آنژیوم را دارند. معمولا سایز و تعداد این آنژیوم بعد از ۴۰ سالگی افزایش مییابد.
آیا دلیلی برای نگرانی وجود دارد؟
ظاهر آنژیوم گیلاسی نباید باعث نگرانی شود زیرا این آژیوم تقریبا همیشه بیضرر است.
با این حال، اگر بروز ناگهانی چندین ضایعه را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید زیرا امکان دارد که آنها نوع دیگری از آنژیومها باشند. اگرچه مورد نادری است اما آنژیوم عنکبوتی را میتوان به عنوان نشانه و علائم مشکلی مانند آسیب کبدی در نظر گرفت.
پزشکان به بیماران توصیه میکنند که اگر آنژیومها شروع به خونریزی کردند، احساس درد داشتند و یا ظاهرشان تغییر کرد، به مراقبتهای پزشکی نیاز دارند. بیمارانی که قصد دارند این ضایعات را بدلایل زیبایی و توسط پزشک از بین ببرند، ملزم به تعیین وقت ملاقات، مراجعه به پزشک و بررسی گزینههای موجود برای درمان آنها هستند.
علائم
نام آنژیومهای گیلاسی را بر اساس شکل ظاهری آنها انتخاب کردهاند. رنگ قرمز روشن این آنژیومها ناشی از مویرگهای گشاد شده است.
با این وجود، آنژیوم گیلاسی دامنهای از رنگهای مختلف دارد و به رنگهای آبی و بنفش نیز ظاهر میشود. اگر بر روی این آنژیوم فشار وارد شود معمولا تغییر رنگ نداده و کمرنگ یا سفید نمیشوند.
این آنژیومها اندازههای متفاوتی دارند اما معمولا به قطر چند میلیمتر رشد میکنند. زمانیکه آنژیومها بزرگتر شوند اغلب به شکل گرد و گنبدی که سرهایی نرم و صاف دارند در میآیند.
این زائده میتواند در همه قسمتهای بدن ظاهر شود اما در بیشتر موارد بر روی قفسه سینه، شکم و پشت بروز پیدا میکند. آنژیومهای گیلاسی چندگانه اغلب به صورت گروهی ظاهر میشوند.
زائدههای پوستی مشابه
میتوان به راحتی آنژیوم گیلاسی را با آنژیوم عنکبوتی که خال قرمز دارد اشتباه گرفت. تفاوت بین این دو آنژیوم به دنبالههای خاص قرمز رنگ مربوط است که از نقطه قرمز آنژیوم عنکبوتی به اطراف آن پخش شده است. این دنبالهها در آنژیوم عنکبوتی به شکل نخ تار عنکبوت هستند. همچنین اگر بر روی آنژیوم عنکبوتی فشار وارد کنید، معمولاً سفید رنگ میشوند یا رنگ خود را از دست میدهند.
علت خال قرمز روی پوست
آنژیوم گیلاسی و قرار گرفتن در معرض برم
بعضی تحقیقات نشان میدهد که یکی از عوامل موجب بروز آنژیوم گیلاسی، ممکن است قرار گرفتن در معرض برومیدها باشد. بروم یک عنصر شیمیایی است که در بسیاری از مواد روزمره مانند مواد غذایی، داروهای تجویز شده و مواد پلاستیکی وجود دارد. هرچند شواهد قطعی کمی برای حمایت از این نظریه موجود است و نیاز به انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه وجود دارد. اگرچه محققان ارتباط برومیدها با آنژیوم گیلاسی را تایید نکردهاند، اما اگر فردی مدت زمان طولانی و مکرر در تماس با برومیدها بوده باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و اطلاعات لازم را درباره اثرات مضر احتمالی بدست آورد.
علل دیگر
دلایل بروز آنژیوم گیلاسی تقریبا ناشناخته هستند، با این حال آنها جنبه ژنتیکی دارند. تحقیقات بر روی منشا آنژیوم گیلاسی به چندین ارتباط اشاره کردهاند:
- سن: بروز آنژیوم گیلاسی در افرادی با سن بالای ۳۰ سال افزایش مییابد. نتایج تحقیقی نشان داد که ۷۵ درصد از بزرگسالانی که سن آنها بیش از ۷۵ سال است مبتلا به آنژیوم گیلاسی هستند.
- عارضههای زمینهای: تحقیقات ثابت کردند بیمارانی که مبتلا به آنژیوم گیلاسی هستند احتمالا سطح کلسترول کل بالاتری دارند.
- بارداری و شیردهی: افزایش پرولاکتین که در زنان پس از دوران بارداری رخ می دهد، شانس ابتلا به آنژیوم گیلاسی را افزایش میدهد.
- آسیب دیدگی و بیماری کبد: تحقیقی در این زمینه به این مسئله پی برد که آنژیوم گیلاسی قادر به پیشبینی بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) است. این تحقیق بر روی ۳۴۰ شرکت کننده که مبتلا به آنژیوم گیلاسی بودند و همگی بیش از ۴۰ سال سن داشتند انجام شد. محققان دریافتند که NAFLD در ۲۳۸ مورد از این شرکت کنندگان تشخیص داده شده است و این موضوع نشان می دهد که غربالگری بیماری کبد احتمالا برای بیماران مبتلا به آنژیوم گیلاسی مفید است. دانشمندان توصیه میکنند که بروز پر تعداد آنژیوم گیلاسی را میتوان هشداری برای آسیب دیدگی کبد در نظر گرفت.
چه آزمایشاتی برای آنژیوم گیلاسی باید انجام شود؟
آنژیوم گیلاسی معمولا از طریق روشهای بالینی تشخیص داده می شود و انجام آزمایش برای اکثر ضایعات ضروری نیست. این آنژیوم در درموسکوپی (که الگوی لاکونار نامیده می شود و از تجزیه وتحلیل الگوی معمولی و متداول استفاده میکند) خصوصیتی ویژه به شکل لخته قرمز یا الگوی لوبیولار دارد.
در صورت عدم اطمینان از تشخیص داده شده، نمونه برداری انجام خواهد شد. آنژیوم از وجود رگهای کوچک در داخل پوست برآمدهی ضخیم شده تشکیل شده است. بستههای کلاژن احتمالا در بین لوبیولها برجسته شوند.
درمان خال قرمز روی پوست
معمولا درمان آنژیوم گیلاسی کاملا بدلیل زیبایی است زیرا این عارضه هیچگونه خطر جدی به همراه ندارد. چهار گزینه متداول برای درمان آنژیوم وجود دارد که عبارتند از:
برش
این روش شامل بریدن یا تراشیدن ضایعه از روی پوست است. پزشک معمولا ابتدا برای به حداقل رساندن درد از بیحسی موضعی استفاده میکند. اما با این وجود پس از این جراحی مقداری درد وناراحتی وجود خواهد داشت. این برش همچنین منجر به ایجاد اسکار یا جای زخم میشود.
الکترودسیکیشن
الکترودسیکیشن که الکتروکوتری نیز نامیده میشود روشی است برای سوزاندن زائده پوستی، که متخصصان پوست معمولا از این روش برای تومورهای خوش خیم، سرطانهای جدی پوست و پیش سرطانها استفاده میکنند.
پزشک ابتدا بی حسی موضعی را تزریق میکند. سپس برای از بین بردن رگهای خونی وتراشیدن آنژیوم با یک سوزن الکتریکی بافت غیر طبیعی را لمس میکند.
پس از آن پزشک زخم را پانسمان میکند و تا زمانیکه زخم بهبود یابد به همان صورت باقی می ماند. مانند روش برش این روش نیز تا حدی باعث ایجاد ناراحتی و درد پس از انجام جراحی میشود. الکترودسیکیشن معمولا یک جای زخم سفید کوچک به جا میگذارد.
کرایوسرجری
کرایوسرجری روش متداول دیگری برای درمان زائده پوستی است که با فریز کردن بافت انجام میشود. در این روش پزشک نیتروژن مایع را بر روی ناحیه مورد نظر می مالد یا اسپری میکند تا آن ناحیه فریز شود.
این عمل باعث میشود که آنژیوم پیش از افتادن، تاول بزند و پوست اندازی کند. در بعضی موارد، آنژیوم احتمالا پیش از اینکه از بین برود پوسته پوسته میشود. این روش ممکن است کمتر از سایر روشها موثر باشد.
پاک سازی از طریق لیزر
در این روش لیزر از پوست عبور داده می شود و رگ های خونی موجود در آنژیوم اشعه لیزر را جذب میکنند. پس از لیزر درمانی آنژیوم از بین میرود، یا به رنگ خاکستری و یا سایر رنگهای تیره تر درمیآید. سپس طی ۲ الی ۴ هفته کم کم ناپدید میشود.
به طور متوسط، هر بیماری نیاز به انجام دو روش درمانی دارد تا بهترین نتیجه را کسب کند. با این حال، نتایج درمان با توجه به رنگ پوست متفاوت هستند. برای درمان آنژیومهای کوچک بکارگیری یک روش درمانی کافی است. بیماران پس از انجام هر روش درمانی برای آنژیوم گیلاسی شاهد بهبودی خواهند بود.
برای کسب نتایج بهتر و کاهش عوارض جانبی، حدود ۴ هفته قبل و ۲ هفته بعد از لیزر درمانی از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب خودداری کنید.
از بین بردن آنژیوم گیلاسی در منزل
به دلایل زیادی پزشکان از بین بردن آنژیوم گیلاسی در منزل را توصیه نمیکنند.
در مرحله اول لازم است پزشک اطمینان حاصل کند که زائده پوستی آنژیوم گیلاسی است، نه ضایعه دیگری که نیاز به بررسی دقیق داشته باشد.
ثانیا تلاش برای تراشیدن، بریدن، سوزاندن و یا فریز کردن آنژیوم گیلاسی میتواند بسیار دردناک باشد و اگر توسط فردی غیر حرفهای انجام شود منجر به عفونت و اسکار یا زخم های قابل توجه می شود. پزشکان برای برداشتن زائدههای پوستی آموزشهای حرفهای میبینند و این جراحی را در محیطهای استریل و با ابزارهای استریل انجام میدهند.
هر فردی که به دلایل زیبایی قصد انجام جراحی و برداشتن آنژیوم گیلاسی را دارد برای بررسی گزینهها به پزشک مراجعه کند. چندین درمان خانگی وجود دارند که ادعا میکنند از سرکه سیب، ید و روغن درخت چای برای کوچک کردن و یا برداشتن آنژیم گیلاسی استفاده میکنند. اگرچه هیچگونه شواهد علمی برای تایید کارایی این درمانهای طبیعی وجود ندارد. پیش از بکارگیری یا مصرف هر نوع داروی جدیدی به پزشک مراجعه کنید تا بی خطر بودن هر روشی را بررسی کند.
نگرش
از آنجاییکه آنژیوم ها خطرناک نیستند، نگرشها معمولا با یا بدون برداشتن آنژیوم خوب هستند.
بطور کلی روشهای مختلفی که برای برداشتن آنژیوم ها بکار برده می شوند از نظر سطح درد و کارایی مشابه هستند. بهتر است که بیمار برای انتخاب بهترین روش با پزشک مشورت کند.
به یاد داشته باشید که اگرچه میتوان آنژیومها را از بین برد، اما گاهی اوقات پس از درمان، آنها دوباره عود میکنند. بیماران ملزم هستند که پس از هر نوع جراحی برای برداشتن تومور، درمان و بهبودی را کنترل کنند. لازم است که هرگونه بدتر شدن یا تغییرات غیر طبیعی به پزشک گزارش داده شود.